Phong tục cưới hỏi truyền thống của người Việt Nam nói chung rất đa dạng phong phú .Thời xưa cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy thì một lễ cưới diễn ra không những trang trọng mà còn rất cầu kỳ. Bởi hôn nhân thời đó được cho là hỷ sự của cả một đời người, hôn nhân là ngọn nguồn, là cội rễ đời sống lứa đôi hạnh phúc, vì vậy nhất thiết phải được sự đồng ý của cha mẹ đôi bên.

• 10 công việc giúp bạn sở hữu đám cưới hoàn hảo như mong đợi
• Những phong tục cưới hỏi của miền Bắc cô dâu chú rể cần biết
• Đám cưới hỏi theo phong tục truyền thống miền Nam

Những nghi thức cơ bản của một lễ cưới hỏi gồm Lễ Dạm Ngõ,  Lễ Ăn Hỏi, và Lễ Đón Dâu( Lễ Cưới ). Trong bài viết dưới đây, Phi Điệp Wedding xin chuyển tới bạn đọc những thông tin về phong tục cưới hỏi của người Việt để các bạn có thêm những kiến thức và sự chuẩn bị kỹ càng khi tổ chức lễ cưới.

1. Lễ Dạm Ngõ

Đây là một nghi lễ nhằm chính thức hóa quan hệ hôn nhân của hai bên gia đình. Lễ dạm ngõ hiện nay không còn theo lối xưa, mà chỉ là buổi gặp gỡ giữa hai bên gia đình. Nhà trai xin đến nhà gái đặt vấn đề chính thức cho đôi trai gái được tự do đi lại, tiếp tục quá trình tìm hiểu nhau.

Sau lễ dạm ngõ, người con gái được xem như là đã có nơi có chốn, bước đầu để chuẩn bị tiến đến hôn nhân.

2. Lễ Ăn hỏi

Sau lễ chạm ngõ là tới lễ ăn hỏi, có thể nói lễ ăn hỏi là thông báo chính thức về sự kết giao hứa gả của hai gia đình.Cô gái được hỏi đã chính thức trở thành con dâu tương lai của gia đình nhà trai. Ngày nay, về hình thức vẫn giữ tên là lễ ăn hỏi, nhưng trên thực tế đã bao hàm cả lễ dẫn cưới. Chính vì thế, mô hình lễ ăn hỏi hiện nay phải phản ánh được sự thay đổi ấy, nói theo cách khác, trong các nghi thức ở lễ ăn hỏi ngày nay phải có cả các nghi thức của lễ dẫn cưới.

Lễ vật trong lễ ăn hỏi là tráp ăn hỏi, Tráp ăn hỏi thường số lượng lẻ 5, 7, 9 hoặc 11 tráp, và số đồ lễ trong tráp thì phải là số chẵn. Đồ lễ ăn hỏi thường gồm bánh cốm, bánh su sê, mứt sen, chè, rượu, trầu cau và thuốc lá… và có thêm xôi, lợn quay – những lễ vật không thể thiếu theo tục lệ cổ truyền.

Cô dâu và chú rể ra mắt hai họ, rót nước, mời trầu các quan khách. Thời gian ăn hỏi và lễ cưới diễn ra cách nhau 3 ngày, 1 tuần, hay lâu hơn tùy vào việc chọn ngày đẹp của hai bên gia đình.

3. Lễ cưới hỏi

Lễ cưới là hình thức liên hoan, báo hỉ mừng cô dâu, chú rể hai gia đình, nên có ý nghĩa rất thiêng liêng. Do vậy, cả xưa và nay, mọi người đều rất coi trọng đám cưới. Lễ cưới chỉ được tổ chức sau khi được chính quyền cấp giấy chứng nhận đăng ký kết hôn. Trước đây, nghi lễ bày được gọi lễ này là lễ rước dâu. Ngày nay, gọi lễ này là lễ cưới (dịch theo tiếng Hán là hôn lễ). Ý nghĩa của nghi lễ này là: Công bố sự thành hôn của đôi cô dâu chú rể (còn được gọi là lễ Thành hôn). Lễ cưới bao gồm những nghi thức sau:

• Lễ xin dâu: Trước giờ đón dâu, mẹ của chú rể sẽ cùng một người thân trong gia đình tới nhà gái đem cơi trầu, chai rượu ( hay còn gọi là tráp hỏi xin dâu) để báo trước giờ đoàn đón dâu sẽ tới, nhà gái yên tâm chuẩn bị đón tiếp.
• Lễ rước dâu: Trong ngày giờ đẹp đã được gia đình chọn sẵn, chú rể sẽ cùng bố và đại diện gai đình nhà trai tới nhà gái, mang theo xe hoa, hoa cưới đến đón cô dâu về nhà. Cô dâu sẽ được trang điểm, mặc váy cưới, chú rể mặc vest. Nhà trai và nhà gái giới thiệu các thành phần tham dự, rồi nhà trai trao trầu xin dâu cho gia đình nhà gái, xin phép cho chú rể lên phòng đón cô dâu xuống. Cô dâu chú rể làm lễ gia tiên tại bàn thờ gia tiên nhà gái. Thông thường, đi đầu là đại diện họ nhà trai (là người khéo ăn, khéo nói, và có vị thế xã hội); tiếp đến là bố chú rể, chú rể và cuối cùng là bạn bè (ở Việt Nam, mẹ chồng thường không đi cùng để tới đón con dâu tuy nhiên ở một số nơi vẫn có tục lệ Cha đưa Mẹ đón).

Sau cùng nhà trai xin phép được đưa nàng dâu mới về nhà chồng. Đại diện nhà gái cũng phát biểu đồng ý cho gia đình nhà trai đón cô dâu. Khi cô dâu về nhà chồng, cô dâu chú rể cũng thực hiện nghi lễ gia tiên ở nhà trai. Chính lúc này người con dâu đã được nhận vào làm thành viên trong gia đình nhà trai. Cha mẹ chồng sẽ nhận con dâu, và chúc phúc cho cô dâu chú rể. Sau đó, lễ cưới được tổ chức tại nhà trai với các bài phát biểu của đại diện hai bên gia đình, trao quà và tiệc mặn hoặc tiệc ngọt cùng các chương trình biểu diễn văn nghệ góp vui.

Ngoài ra, cô dâu chú rể phải thực hiện lễ lại mặt sau lễ cưới. Thời gian đôi vợ chồng mới cưới về lại mặt gia đình nhà gái thường là ngay sau ngày cưới. Tuy nhiên, thời gian này còn tùy vào công việc của cô dâu chú rể và khoảng cách địa lý giữa hai bên gia đình. Thông thường, cô dâu chú rể sẽ về nhà ngoại tiến hành nghi lễ này vào buổi sáng. Đồ lễ được gia đình nhà trai chuẩn bị là gà trống và gạo nếp hay đơn giản hơn là bánh kẹo, rượu thuốc để đôi vợ chồng trẻ mang về nhà gái. Và cô dâu chú rể ở lại ăn cơm cùng bố mẹ vợ.

Lễ lại mặt vẫn là một trong những nghi lễ quan trọng thể hiện ý nghĩa như lời nhắc nhở đôi vợ chồng son về chữ hiếu không chỉ với nhà chồng mà cũng cần phải quan tâm, chăm sóc tới gia đình nhà vợ. Bên cạnh đó còn thể hiện sự chu đáo, quan tâm của phía gia đình nhà trai và chú rể với gia đình nhà gái, tạo nên sự gắn bó, thân mật giữa hai bên gia đình.

Các nghi lễ đám cưới truyền thống được tổ chức trang trọng, nghiêm trang vừa là sự công nhân chính thức để đôi nam nữ nên duyên vợ chồng, nó cũng là mối dây liên kết , là dấu mốc đặc biệt nhắc nhở cho 2 người luôn yêu thương và trân trọng nhau suốt đời. Dẫu cho cuộc hôn nhân có nhiều sóng gió, có lúc yêu thương hay cãi vã, nhưng mong cho cô dâu chú rể nhớ mãi câu thề ngày nào, luôn luôn hạnh phúc.